ເມືອງທ່າແຂກ

ຄຳຂັວນເມືອງ: ພະທາດສີໂຄດຕະບອງ ບູຮານສະຖານປະຫວັດສາດ ຊົມທິວທັດທຳມະຊາດ ງາມເດັ່ນຈອມຜູຜາ ເປັນໃຈກາງພັດທະນາ ກ້າວໜ້າທັນສະໃໝ ທ່າແຂກອາດຫານຊານໄຊ ວິລະກຳ 21 ມີນາ 1945

ເມືອງທ່າແຂກ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນປີ ຄ.ສ 1893 ເຈົ້າເມືອງຜູ້ທຳອິດຊື່ວ່າ ຈານພີມ ເຈົ້າແຂວງຊື່ວ່າ ບອນເດີແມັງ(ຄົນຝຣັ່ງເສດ), ເມືອງທ່າແຂກ ໝາຍເຖິງທ່າຈອດເຮືອຂອງເເຂກ ເເລະ ບັນດາພໍ່ຄ້າຊາວຂາຍ ທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ. ໃນສະໄໝການປົກຄອງຂອງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ ທີ່ໄດ້ເດີນທາງໄປມາຄ້າຂາຍດ້ວຍເຮືອ ແລ້ວມາເເວ່ພັກເຊົາຢູ່ເມືອງນີ້, ຈຶ່ງເປັນທີ່ມາຂອງຊື່ເມືອງທ່າແຂກໃນປະຈຸບັນ.(ຕາມທີ່ໄດ້ບັນທຶກໄວ້ໃນປື້ມຂຽນປະຫວັດຂອງແຂວງຄຳມ່ວນ ໂດຍ ທ່ານ ດວງໄຊ ຫຼວງພາສີ) ປະຊາຊົນເມືອງທ່າແຂກ ມີມູນເຊື້ອດຸໝັ່ນ, ມີຄວາມສາມັກຄີ ແລະ ອົງອາດກ້າຫານ ຕໍ່ສູ້ບໍ່ຍອມຈໍານົນຕໍ່ອິດທິກໍາລັງປໍລະປັກ, ພວກຈັກກະພັດລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ ເເລະ ແບບໃໝ່ພາຍໃຕ້ການຊີ້ນໍາ-ນໍາພາຂອງບັນດາຄະນະນໍາໃນແຕ່ລະໄລຍະເປັນຕົ້ນ: ບັ້ນຮົບປ້ອງກັນຕົວເມືອງທ່າແຂກໃນວັນທີ 21 ມີນາ 1946 ໄດ້ກາຍເປັນຂີດໝາຍປະຫວັດສາດທີ່ສໍາຄັນແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ພິລະອາດຫານບໍ່ຍອມຈໍານົນຂອງນັກຮົບຜູ້ຮັກຊາດ ແລະ ເປັນແບບຢ່າງທີ່ໜ້າເຫຼື້ອມໃສໃນການປ້ອງກັນຕົວເມືອງທ່າແຂກ ພາຍໃຕ້ການບັນຊາຂອງສະເດັດເຈົ້າສຸພານຸວົງ ແລະ ຄະນະກໍາລັງປະກອບອາວຸດປະຕິວັດ ມັນໄດ້ສ້າງຄວາມຄຽດແຄ້ນທີ່ຝັງເລິກໃນຈິດໃຈ ຂອງປະຊາຊົນຊາວເມືອງທ່າແຂກ ເວົ້າລວມ ກໍຄືປະຊາຊົນລາວທັງຊາດທີ່ບໍ່ມີວັນຫຼົງລືມໄດ້, ປະຈຸບັນເຫດການດັ່ງກ່າວໄດ້ບັນທຶກໄວ້ຢູ່ຫໍໄຫວ້ 21 ມີນາ ແລະ ວັນດັ່ງກ່າວໄດ້ກຳນົດເປັນວັນຜູ້ເສຍອົງຄະ ແລະ ເສຍສະຫຼະຊີວິດເເຫ່ງຊາດ. ພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ສະຖາປະນາ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ໃນວັນທີ 2 ທັນວາ 1975 ເມືອງທ່າແຂກໄດ້ເປັນເມືອງທີ່ຕັ້ງຂອງສໍານັກງານປົກຄອງແຂວງ, ພະແນກການ ແລະ ອົງການທຽບເທົ່າ ເປັນໃຈກາງທາງດ້ານການເມືອງ, ເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທໍາ-ສັງຄົມ, ການຄ້າ-ການລົງທຶນ ແລະ ປ້ອງກັນຊາດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ຈົນເຖິງປະຈຸບັນ. ເມືອງທ່າແຂກ ເປັນເມືອງນະຄອນ ຂອງແຂວງຄໍາມ່ວນ, ເປັນໃຈກາງທາງດ້ານເສດຖະກິດການເມືອງ ການປົກຄອງ, ປ້ອງກັນຊາດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບທີ່ເຂັ້ມແຂງ, ມີພື້ນຖານທາງດ້ານເສດຖະກິດມີການເຊື່ອມໂຍງກັບບັນດາເມືອງອື່ນໆ ມີແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທີ່ສວຍສົດງົດງາມຫຼາຍແຫ່ງ, ທາງທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບແຂວງນະຄອນພະນົມມີຊາຍແດນຍາວ 49,21 ກິໂລແມັດ; ທາງທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບເມືອງມະຫາໄຊ-ຍົມມະລາດຍາວ 38,02 ກິໂລແມັດ; ທາງທິດເໜືອຕິດກັບເມືອງຫີນບູນຍາວ 21,91ກິໂລແມັດ ແລະ ທິດໃຕ້ຕິດກັບເມືອງໜອງບົກ-ເຊບັ້ງໄຟຍາວ 55,84 ກິໂລແມັດ. ເມືອງທ່າແຂກ ປະກອບມີ 91 ບ້ານ, ມີເນື້ອທີ່ 98.675 ເຮັກຕາ, ມີ 20.180 ຫຼັງຄາເຮືອນມີ 20.224 ຄອບຄົວ, ມີພົນລະເມືອງທັງໝົດ: 107.315 ຄົນ, ຍິງ 53.336 ຄົນ. ເມືອງທ່າແຂກ ເປັນເມືອງທົ່ງພຽງ ຕິດກັບສາຍເເມ່ນໍ້າຂອງ ຕັ້ງຢູ່ພາກກາງຂອງປະເທດລາວ ແບ່ງອອກເປັນສອງລະບົບນິເວດຄື: ທົ່ງພຽງ ແລະ ພູຫີນປູນ(ປະຈຸບັນນີ້ໄດ້ປະກາດເປັນປ່າສະຫງວນພູຫີນປູນ) ເຊິ່ງອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ, ແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທຳມະຊາດ ວັດທະນະທຳ ປະຫວັດສາດ ແລະ ເປັນເມືອງທີ່ມີເສັ້ນທາງເລກທີ 13 ຜ່ານແຕ່ເໜືອເຖິງໃຕ້, ເສັ້ນທາງເລກທີ 12 ອອກສູ່ທະເລພາກກາງຂອງຫວຽດ ຊຶ່ງເປັນເສັ້ນທາງແລວເສດຖະກິດຕາເວັນອອກຕາເວັນຕົກຕັດຜ່ານ ທີ່ມີໄລຍະສັ້ນທີ່ສຸດໃນການຂົນສົ່ງໂດຍສານ ໄປສູ່ທະເລນໍ້າເລິກວຸງອາງ ສສ ຫວຽດນາມ, ເປັນເມືອງໜຶ່ງທີ່ມີການຂະຫຍາຍຕົວໄວ ລັກສະນະເດັ່ນຂອງເມືອງ ນີ້ເປັນເມືອງເກົ່າສະໄໝອານານິຄົມຂອງຝຣັ່ງມີການຈັດວາງຜັງເມືອງສວຍງາມ ແລະ ເຮືອນເກົ່າອານານິຄົມຝຣັ່ງ. ນອກຈາກນັ້ນນະຄອນທ່າແຂກຍັງມີເສດຖະກິດພິເສດ 2 ແຫ່ງຄື: ເຂດເສດຖະກິດພິເສດທ່າແຂກ ມີເນື້ອທີ່ 1.035 ເຮັກຕາ ແລະ ເຂດເສດຖະກິດພິເສດພູຂຽວ ມີເນື້ອທີ 4.850 ເຮັກຕາ ເຊິ່ງເໝາະສົມແກ່ການລົງທຶນຂອງເອກະຊົນທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ.

ແຫຼ່ງທີ່ມາ: https://thakhek.gov.la/